|
Draadalgen in de zwemvijver, een lastig probleem
|
Algen in de zwemvijver bestrijden
Een zwemvijver is lastig in evenwicht te houden.
Wat te doen bij problemen zoals algen in de zwemvijver?
De zwemvijver, zorgeloos genieten?
Het wordt door de leveranciers en bouwers van zwemvijvers vaak zo mooi voorgespiegeld: Zorgeloos heerlijk kunnen zwemmen in je eigen zwemvijver met natuurlijk gefilterd helder en zuiver water, zonder toevoeging van chemicaliën. Soms wordt daarbij ook nog verteld dat een zwemvijver geen onderhoud behoeft. Mits goed aangelegd (waar het helaas nogal eens aan schort) en er de nodige zorg en aandacht aan wordt geschonken, kan een zwemvijver zeker veel plezier en genoegen geven. De praktijk leert echter dat, met name een nieuwe zwemvijver tamelijk lastig in evenwicht te krijgen en te houden is en uiteindelijk vaak last krijgt van draadalgen, groen water of een drijvende groene drab. Dit soms zelfs zo erg dat er helemaal niet meer in gezwommen kan worden. Bijkomend nadeel is dat het oplossen van problemen, gezien het veelal grote formaat van de zwemvijver, vaak met hoge kosten gepaard gaat
Waardoor ontstaan algen in de zwemvijver?
Een mooie zwemvijver is helaas geen kwestie van aan (laten) leggen en er verder niet meer naar omkijken want een nieuwe zwemvijver kent een tamelijk kwetsbaar biologisch evenwicht. Dit komt omdat een zwemvijver met een planten/moerasfilter enige tegenstrijdige karakteristieken kent. Namelijk, om sneller een aangename watertemperatuur te verkrijgen wordt een zwemvijver veelal in de volle zon aangelegd, hetgeen op zich al bevorderlijk is voor de ontwikkeling van algen. Ook, en dat is een veel meer bepalende factor voor het ontstaan van problemen, zit er een tegenstrijdigheid in de toepassing van het moerasplantenfilter. De
moerasplanten, maar nog veel belangrijker, de
nitrificerende bacteriën in zo’n filter, hebben een constante aanvoer van voedingsstoffen en zuurstof nodig om zich voldoende sterk te kunnen ontwikkelen. Wij durven te beweren dat daarom een gewone vijver met vissen en planten eenvoudiger stabiel en algenvrij te krijgen is dan een zwemvijver. Alleen als de planten en bacteriën in het plantenfilter zich goed ontwikkelen ontstaat er een sterke biologische filterfunctie waardoor het water helder blijft en zullen er geen tot weinig algen ontstaan.
De evolutie van het plantenfilter
Nu kent een zwemvijver in het algemeen een laag aanbod aan voedingsstoffen, er zijn immers meestal geen vissen aanwezig die voortdurend afvalstoffen produceren. Bij een gebrek aan voedingsstoffen, zullen de planten slecht tot matig groeien en zal het totale volume aan bacteriën in het filter daardoor afnemen. Vaak ziet men dat in dergelijke plantenfilters de planten lichter van kleur zijn dan normaal of de bladeren omkrullen en zelfs dat planten het slecht doen of helemaal afsterven, dat is een teken van voorgaande. Het extra bemesten van de planten kan slechts zeer beperkt en moet op een speciale wijze gebeuren omdat er anders juist daardoor algen ontstaan, een echt dilemma.
Moerasplanten in een plantenfilter kunnen door gebrek aan voedsel een veel lichter blad dan normaal vertonen.
Moerasplanten nemen voedingsstoffen op met hun wortels en staan daarbij zuurstof af aan de wortels. Rondom de wortels van de planten vormt zich dan ook de sterkste bacteriële functie in het plantenfilter. Het gevolg een mindere plantengroei is dat er minder zuurstofontwikkeling rond de wortels plaatsvindt. Zuurstof die de bacteriën nodig hebben en dat, samen met een tekort aan voedingsstoffen, is de reden waardoor het totale volume aan bacteriën in het filter nog verder afneemt. Als u nagaat dat sommige bacteriegroepen zich ontwikkelen met een cyclus van 20 minuten, kunt u nagaan hoe snel de biologische filterwerking van een plantenfilter terug kan lopen en daarmee de filtercapaciteit te laag kan worden. Samenvattend, kun je stellen dat een biologisch plantenfilter zich van nature aanpast de omstandigheden. Als dan bij een dergelijke lage biologische filtercapaciteit de zwemvijver intensiever gebruikt gaat worden, vervuiling zich ophoopt en ook nog de temperaturen stijgen, dan slaat de balans om en krijgt men te maken met algen.
Teveel is ook niet goed
Andersom, kan er ook continu een teveel aan voedingsstoffen aanwezig zijn waardoor het filter het niet aan kan en er algen ontstaan. Dit kan komen door intensief gebruik, ingewaaid organisch afval en eventueel door verontreiniging (ontbindend slib) van de bodem van het zwemgedeelte of het filtersubstraat. Daarbij zijn naar de bodem gezonken afgestorven algen een uitstekende voedingsbodem voor nog meer nieuwe algen. Hierdoor wordt de vijver in toenemende mate voorzien van voedingsstoffen, raakt daardoor nog meer uit balans en ontstaat er nog meer draadalg. Het cumulerende effect is, dat al deze draadalgen de voedingsstoffen voor de planten in het filter wegnemen, waardoor het probleem verder verergert. Daarom is het van belang om met name de bodem van het zwemgedeelte van de zwemvijver voortdurend zo schoon mogelijk te houden. De bodem dient bij voorkeur voorzien te zijn van een of meer bodemdrains of de bodem dient met regelmaat handmatig te worden schoongemaakt, skimmers worden aanbevolen tegen ingewaaid oppervlaktevuil, enz. Een grondige reinigingsbeurt in het najaar is essentieel, aangezien de biologische functie van het filter in de winter nagenoeg nihil is en in het voorjaar de algen eerder zullen gaan groeien dan de planten in het filter.
Aanbevelingen bij problemen met een zwemvijver
Hoe moedeloos u ook bent, ververst u vooral niet meteen en telkens de volledige inhoud van uw vijver met nieuw water! Het kost onnodig veel geld, maar vooral veel tijd, voordat in een nieuw gevulde vijver de biologische processen op gang komen en er uiteindelijk een bepaalde mate van evenwicht wordt bereikt. Bij een volledige watervervanging zou u als het ware helemaal opnieuw beginnen en zou u waarschijnlijk binnen enkele weken opnieuw met een groene vijver te maken krijgen.
Meet regelmatig de waterkwaliteit en stel deze indien nodig bij. Belangrijke waarden zijn de gH-waarde (waterhardheid) voor een goede plantengroei en ook wil de pH-waarde (zuurgraad) in een zwemvijver nogal eens te hoog oplopen. Dat laatste is niet alleen slecht voor uw huid maar vermindert ook de bacteriewerking van uw plantenfilter. Het nitraatgehalte zegt veel over de groei of de hoeveelheid van de planten en als ammoniak of nitriet wordt gemeten is het kritiek slecht gesteld met uw filter en de bacteriën erin. Lees ook ons
dossier over biologisch evenwicht Soms meten we ook, met name bij zwemvijvers gelegen in landbouwgebieden, teveel fosfaten, nitraten en ammoniak in het water. Fosfaten komen in het water terecht door bemesting met kunstmest, nitraten en ammoniak door dierlijke mest. Fosfaat kan in de vijver komen door inwaaien van het stof van kunstmest of door het gebruik van grondwater. Fosfaten zijn een lelijk probleem en een zeer kleine hoeveelheid zorgt al voor veel draadalgen of voor groen water in de zwemvijver. Fosfaat is te verwijderen zonder het water te verversen, maar dit vergt een specialistische aanpak die te ver gaat om hier te beschrijven. Mocht u met een teveel aan fosfaten kampen, neemt u dan
contact met ons op. Een teveel aan nitraten is te verwijderen door waterverversingen met leidingwater of door het aanbrengen van meer beplanting.
Het is van belang om de planten zeer regelmatig te snoeien en uit te dunnen. Snoeit u regelmatig een gedeelte van uw plantenfilter waarmee u de groei stimuleert. Beschouwt u de planten als de zichtbare opslag van het overtollige afvalstoffen die uit de vijver zijn gekomen, stoffen die anders door algen gebruikt zou zijn voor hun groei. Te vaak zien wij dat men een plantenfilter maar een of twee keer per jaar snoeit, dit is absoluut te weinig. Verjong ook de grotere planten in het voorjaar door de wortels te delen en te herpoten.
Versterk de bacteriologische werking van uw plantenfilter door
NPC toe te voegen aan uw zwemvijver. NPC is een uniek onderhoudsproduct speciaal ontwikkeld voor zwemvijvers.
Belucht uw vijver, maar nog beter uw plantenfilter, eens een poosje extra met een luchtpomp o.i.d, ook dit kan de biologische werking zeer stimuleren.
Houd te allen tijde de bodem van het zwemgedeelte schoon. Als dit niet gebeurt door bodemdrains of met behulp van een goede vijverstofzuiger, dan moet dit handmatig of met ons product
Oxy-Boost worden gedaan. Ontbindend organisch slib en de resten van reeds afgestorven draadalgen op de bodem van het zwemgedeelte zijn de meest voorkomende oorzaken voor algen in een zwemvijver.
Hoewel het gebruik van lava en gletsjersteen als filtersubstraat veel beter is voor een plantenfilter, wordt vaak om prijstechnische redenen gekozen voor vulling van het filter met grind. Grind heeft een veel kleiner relatief aanhechtingsoppervlak dan de
poreuze steensoorten hierboven en daarmee biedt het een lage filtercapaciteit. Het is een optie om de biologische capaciteit van uw filter te vergroten door het grind deels of geheel te vervangen door lava of gletsjersteen. Dat hoeft niet in een keer, u kunt bijvoorbeeld ook de verjongde en gedeelde planten in het voorjaar opnieuw poten in door uzelf in het grind gegraven kuilen die u opvult met
lava of gletsjersteen. Lees meer over poreuze steen als filtersubstraat